Kể truyện gì cho con trẻ và kể như thế nào ?

  Theo PGS tâm lý học Huỳnh Văn Sơn - Đại học Sư phạm TP HCM, việc kể chuyện cho trẻ, nhất là truyện cổ tích là một phương thức rất hữu hiệu để giáo dục trẻ. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng cần lưu ý là:

1. Chọn lọc chuyện kể sao cho phù hợp với độ tuổi.

Với các bé đi nhà trẻ thì cần chọn câu chuyện có nhiều tuyến nhân vật, có triết lý, có tính giáo dục sâu sắc nhưng vẫn gần gũi.

2. Thời điểm kể: Vào lúc khuya, trước khi ngủ nên tránh kể cho trẻ các câu chuyện có sự đấu tranh, bạo lực hay kinh dị...

3. Khi kể truyện, bố mẹ cần nhấn mạnh những chi tiết thương cảm, đắt giá, hướng đến cái thiện cần được tôn vinh. Các chi tiết mang tính tranh đấu cần được làm nhẹ đi nhằm đảm bảo sự cân bằng trong tâm trí của trẻ và tránh những nguy cơ căng thẳng.

4. Cần lồng ghép các thông điệp giáo dục một cách nhẹ nhàng hoặc khuyến khích trẻ phân tích, chia sẻ cảm xúc với các tình tiết gây chú ý hoặc các tình tiết có thể dẫn đến cảm xúc mạnh mẽ của trẻ. Trên cơ sở đó, cần có sự điều chỉnh thích hợp.

5. Hãy kể chuyện cho trẻ bằng cảm xúc mới mẻ của người bạn mà không phải là người lớn một cách độc lập, sẽ giúp trẻ có những định hướng tích cực cho thái độ và hành vi.

6. Tránh những thái độ hoặc hành động quá  khích, khoét sâu vào các chi tiết không cần thiết. Giúp trẻ hướng đến giá trị tựu trung và nhân bản của câu chuyện.

Tiến sĩ giáo dục Nguyễn Thụy Anh thì đưa ra lời khuyên đối với các bậc cha mẹ khi kể chuyện cho con như sau :

Với trẻ từ 0 đến 3 tuổi hãy thận trọng lựa chọn câu chuyện để kể. Nỗi sợ của trẻ ở lứa tuổi này khá nhiều và dễ bị ảnh hưởng. Thậm chí, chỉ cần cao giọng hơn bình thường, bé đã rất sợ rồi. Cho nên những bài thơ có vần điệu êm ái, những câu chuyện cổ tích về con vật được ngân nga như tiếng ru, tiếng võng đưa nôi… sẽ hợp với lứa tuổi này hơn cả.

Vì thế, với trẻ dưới 3 tuổi, các bậc phụ huynh không nên đọc truyện cổ tích dài có tình tiết lắt léo. Cần biết rằng những tình tiết gây kịch tích dù nhỏ nhất chứ chưa cần đến chi tiết “kinh dị”, thậm chí, có thể bóng tối hay một ngày mẹ không có nhà… đều sẽ trở thành ám ảnh với tâm lý trẻ khá lâu.

Với lứa tuổi trên 3 có thể đọc truyện phức tạp hơn vì lúc này trẻ bắt đầu học được cách tư duy hình tượng. Chắc hẳn các bậc phụ huynh đang phải đối mặt với câu hỏi có nên cho con đọc các truyện cổ tích mơ mộng, nhất là các yếu tố bạo lực hay truyện kết thúc có hậu song không nhân đạo.

Điểm đặc biệt của truyện cổ tích là  được sáng tạo lại qua mỗi lần kể. Vì vậy, bạn vẫn có thể kể cho con bằng ngôn ngữ của mình. Bố mẹ nên đọc trước để có thể chọn lựa câu chuyện phù hợp, hoặc phải thêm thắt như thế nào cho câu chuyện sinh động cũng như tốt nhất cho trẻ.

(yeucontre.blogspot.com có sưu tầm một số câu chuyện kể cho bé, mẹ nào cần hãy gửi thư yêu cầu về địa chỉ yeucontre@gmail.com để nhận truyện)